Boek

Natuurinclusieve gebiedsontwikkeling

Van pionieren naar governance

Dit boek brengt de belangrijkste knelpunten in de verschillende fasen van het planproces van de gebiedsontwikkeling in kaart en maakt oplossingen zichtbaar. In Natuurinclusieve gebiedsontwikkeling blikken de onderzoekers terug naar de eerste ecowijken uit het eind van de twintigste eeuw en kijken wat het concept heeft opgeleverd voor de bewoner en de natuur. Ook onderzoeken zij wat de realisatiewaarde was van de pionierende internationale puntensystemen. Daarnaast worden de eerste Nederlandse puntensystemen zoals van Den Haag, Amsterdam, Arnhem en Nijmegen op de snijtafel gelegd. De ervaringen van praktijkprofessionals op sleutelposities gedeeld in interviews, bieden waardevolle inzichten voor werkbare oplossingen. Natuurinclusieve gebiedsontwikkeling biedt zo praktische mogelijkheden om knelpunten in governance weg te nemen en innovatie mogelijk te maken.

Auteurs / redactie:
Gideon Spanjar, Frank Suurenbroek, Patrick Limpens en Sába Schramkó

Met steun van:
NWO-SIA | Almere 2.0 | Ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur

In de media

Natuur in de stad langs de meetlat

‘Geen detail ontgaat de auteurs’. […] Ze [bieden] gebiedsontwikkelaars een planningsinstrument aan dat zeker een blijvende plek verdient in de gereedschapskist.’

Een ecowijk helpt de natuur én is goed voor het geluk van de bewoners.

We moeten steden anders inrichten, anders worden ze door klimaatverandering onleefbaar. Al bestaande ecowijken in Europa laten zien wat goed werkt voor de natuur én voor de bewoners.

Een boom in de buurt maakt de stad minder heet. Waarom staan ze dan niet overal in Amsterdam?

Nu de wereld steeds warmer wordt, is de hitte in de stad soms niet te harden. Groen is een goede optie om de temperatuur te drukken, maar we passen dat (nog) niet overal toe in Amsterdam.

'Bouw groene wijken voor mens én natuur'

Volgens Spanjar is het voor de natuur belangrijk dat niet alle beschikbare grond wordt volgebouwd. In plaats daarvan moeten er natuurinclusieve woonwijken komen.

Van pionieren naar governance: lessen uit Europa

Ontwikkelaars en lokale overheden willen de natuur bij gebiedsontwikkeling een grotere rol toebedelen. Het is echter nog een hele uitdaging om van droom tot daad te komen. “De optie ‘we doen het niet’ is geen optie”, zegt Gideon Spanjar

‘We moeten de natuur stap voor stap integreren in onze steden’

Het wordt vaak gepresenteerd als een tegenstelling: moeten we meer woningen bouwen, of de natuur de ruimte geven? In hun nieuwe boek brengen Gideon Spanjar en Frank Suurenbroek die twee samen en bieden ze praktische handvatten om vorm te geven aan natuurinclusieve gebiedsontwikkeling.

Natuurinclusieve gebiedsontwikkeling

‘Natuurinclusieve gebiedsontwikkeling heeft de kracht om ook andere maatschappelijke opgaven te koppelen’.

Boektour

Presentatie, Dag van de Ontwerpkracht- Verbonden en Verweven, 3 juli 2025. zie link
Presentatie, Jaarevent van Amsterdam Green Campus, 11 februari 2025. zie link
Key-note, Green Days Finland conference, 5 februari 2025. zie link
Presentatie, Klimaatadaptief bouwen met de natuur, KAN Congres 28 november 2024. zie link
Presentatie Bouwen aan Biodiversiteit Symposium Natuur Milieu Federatie Noord-Holland, 27 november 2024. zie link

Boeklancering

Tijdens de volledig uitverkochte boeklancering in het Pakhuis de Zwijger blikten de auteurs terug op de eerste ecowijken uit het eind van de twintigste eeuw en kijken wat het concept heeft opgeleverd voor de bewoner en de natuur.

Met experts werd nader ingegaan op de realisatiewaarde van de pionierende internationale puntensystemen en de eerste Nederlandse puntensystemen in onder andere Amsterdam en Nijmegen. Meer info hier

Voorwoord Cecil Konijnendijk

Dit belangrijke boek biedt inspiratie voor het daadwerkelijk realiseren van natuurinclusieve steden. Het laat zien hoe puntensystemen en richtlijnen kunnen helpen bij het operationaliseren van natuurinclusieve gebiedsontwikkeling op verschillende schaalniveaus. […] De lessen die dit boek biedt, zijn daarom van groot belang voor alle betrokkenen bij de zoektocht naar goede antwoorden, van gemeenten en woningbouwcorporaties tot projectontwikkelaars en bewoners, en van ecologen en (landschaps)architecten tot planners, stedenbouwkundigen en ingenieurs. Lees het gehele voorwoord hier

Cecil Konijnendijk
Buitengewoon hoogleraar en
directeur Nature Based Solutions Institute

Sneak preview

Over de auteurs

Gideon Spanjar

Gideon Spanjar is sinds 2020 lector Innovatie & Groenstedelijke Ruimte aan Aeres Hogeschool in Almere. Zijn onderzoeksgroep richt zich op natuurinclusieve stedenbouw in governance en uitvoering. Met projecten in stedelijke natuurontwikkeling, klimaatadaptatie en biobased wonen ligt de focus op het realiseren van aantrekkelijke leefomgevingen.

Frank Suurenbroek

Frank Suurenbroek is lector Bouwtransformatie aan de faculteit Techniek van de Hogeschool van Amsterdam. Sinds 2014 verricht hij met zijn team onderzoek naar de leefbaarheid in stedelijke verdichting en vernieuwing. De focus ligt daarbij op de verbinding fysiek-sociaal en duurzaamheid.

Patrick Limpens

Patrick Limpens is sinds 2022 onderzoeker bij het lectoraat Innovatie & Groenstedelijke Ruimte aan Aeres Hogeschool Almere. Hier richt hij zich op de governance van de transitie naar natuurinclusieve steden. Daarnaast geeft hij les over langetermijnplanning aan de Technische Universiteit Eindhoven.

Sába Schramkó

Sába Schramkó is sinds 2021 onderzoeker bij de lectoraten Bouwtransformatie en Klimaatbestendige Stad aan de Hogeschool van Amsterdam. Met ervaring in architectuur en stedenbouw integreert ze onderzoek en praktijk voor een duurzame stedelijke transitie. In haar werk verkent ze strategieën voor ontwerp en governance.